16. Međunarodni festival dokumentarnog filma BELDOCS 2023.

16. Međunarodni festival dokumentarnog filma BELDOCS 2023.

10-17. maj 2023.

16. izdanje Međunarodnog festivala dokumentarnog filma Beldocs, koji će se održati između 10. i 17. maja, predstavljen je bogat i raznovrstan program festivala, sačinjen od 105 filmova, među kojima 9 svetskih i 91 srpska premijera, kao i 30 projekata u razvoju ili različitim fazama produkcije. Jedinstvena i odvažna filmska ostvarenja renomiranih i mladih autora iz celog sveta čine ovogodišnju selekciju izuzetno aktuelnom i relevantnom. Na osam lokacija u gradu – Dom omladine Beograda, Jugoslovenska kinoteka, Muzej jugoslovenske kinoteke, Dvorana Kulturnog centra Beograda, Cineplexx Ušće, Art bioskop Kolarac, Centar za kulturu Vlada Divljan i Barutana – publika će biti u prilici da vidi neke od najznačajnijih dokumentarnih filmova iz 2022. i 2023. godine. Festival će, kao i proteklih godina, biti hibridne forme, budući da će deo programa biti prikazan na platformi Beldocs Online i televiziji Insajder. Celokupan program festivala dostupan je na zvaničnom sajtu beldocs.rs, gde se direktno mogu kupiti i ulaznice, koje su već u prodaji.

Festivalski spot ove godine režirali su Dušan Čavić i Dušan Šaponja, poznati po serijalima Ciklotron i Marka žvaka.

Predstavljen je Međunarodni i srpski takmičarski program, kao i filmovi nominovani za Eurimažovu nagradu Audencija (Audentia).

Pokrovitelji nagradnog fonda su Filmski centar Srbije u Srpskom takmičarksom programu, DOX TV u Međunarodnom tamičarskom programu, Fond Eurimaž Saveta Evrope u kompeticiji za Eurimaž Audencija nagradu, Delegacija EU u Srbiji za EU nagradu publike za najbolji evropski dokumentarni film u takmičarskom programu, Al Jazeera Balkans za najboji projekat u okviru Beldocs Pitching Foruma.

„Vrlo smo zadovoljni ovogodišnjim programom, filmovi su veoma interesantni, aktuelni, uzbudljivi i raznovrsni u tematskom, vizuelnom, kulturološkom, geografskom smislu, kao i u smislu filmskog jezika i autorskih pristupa. Selekcija Beldocsa svake godine oslikava beskompromisnu posvećenost smelim, autentičnim i kreativnim dokumentarcima, filmovima koji produbljuju naše poimanje realnosti i pokreću društveno relevantne teme sa kojima se danas suočavamo.“, kazala je Mara Prohaska Marković, direktorka Beldocsa.

“Mislim da smo ove godine sklopili jedan od najboljih programa Beldocsa do sada. Jedva čekam trenutak kada ćemo sve ove sjajne filmove sa kojima živimo poslednjih meseci moći da svečano predstavimo srpskoj publici. U srpskom takmičarskom programu ove godine biće čak 12 naslova, što mnogo toga govori o izuzetnom kvalitetu domaćeg dokumentarnog filma. Radujem se i susretu sa brojnim autorima koji će biti naši gosti. Ove godine ćemo ugostiti više od 150 filmskih profesionalaca iz celog sveta, što nam pruža priliku da pored gledanja filmova možemo da gledamo i u budućnost. Beldocs je oduvek bio mesto otvaranja nekih novih horizonata, i kako onda ne biti uzbuđen što nas tako nešto iščekuje već za manje od mesec dana.“ izjavio je selektor Igor Stanojević.

Domaći takmičarski program donosi čak dvanaest filmova koji osobenošću stila čine selekciju intrigantnom i upečatljivom. Među autorima ima kako novih, tako i nagrađivanih stvaralaca. Festival otvara film Mladena Kovačevića Još jedno proleće, dok se u selekciji prikazuje i film Prizvan i pozvan, prošlogodišnjih pobednika Beldocsa Luke Papića i Srđe Vuča. Srpski takmičarski program, pored navedenih ostvarenja čine i: A Istok reka teče (Jelena Radenović), Vodič za obalska utvrđenja (Tijana Petrović), Aurorin san (Dragana Jovanović), Flotacija (Eluned Zoë Aiano, Alesandra Tatić), Bugi i demoni (Ivan Šijak), Lopte (Gorana Jovanović), Na kraju puta (Ivana Todorović), Niko vredan pomena (Svetislav Dragomirović), Portret umirućeg džina (Stefan Đorđević) i Reznica (Davor Marinković).

“Trudimo se da svako novo izdanje Beldocsa napreduje u odnosu na prethodno. Uz sjajan domaći i međunarodni takmičarski program, ove godine u okviru selekcije ’Meteori’ imaćemo dva masterklasa posvećena eksperimentalnom filmu. Prvi je masterklas američkog reditelja Travisa Vilkersona, koji će se baviti odnosom ličnih i objektivnih sećanja na platnu. Drugi je slovačke rediteljke Viere Čakanjove koja tokom čitave svoje karijere pravi filmove koji su mešavina dokumentarnog filma i naučne fantastike. Raduje nas i to što smo uspostavili saradnju sa Institutom za film i video art – Arsenal iz Berlina i što ćemo pod njihovih pokroviteljstvom prikazati pet pažljivo odabranih filmova iz njihove kolekcije”, napomenuo je Marko Grba Singh, umetnički direktor Beldocs festivala.

On je saopštio i deset naslova koji će se naći u međunarodnom takmičarskom programu: Cisko Kid (Emily Kaye Allen), Drugi profil (Armel Hostiou), Kao ostrvo (Tizian Buchi), Kletva (Maria Kaur Bedi, Satindar Singh Bedi), Klinke (Fanie Pelletier), Oblici zaboravljanja (Burak Çevik), Pejzaž (Daniel Kötter), Teritorija mašte (Paula Maľárová), TrećIII (Karim Kassem), Zbogom divljaku (Sergio Guataquira Sarmiento).

“Odlična vest koja nas je veoma obradovala je to da je Beldocs odabran da bude domaćin prestižne Eurimažove nagrade Audencija koju dodeljuje Savet Evrope. Govorili smo prošle godine o zlatnom dobu dokumentarnog filma, pa su u međuvremenu najprestižnije evropske nagrade kao što su Zlatni lav u Veneciji i Zlatni medved na Berlinalu odneli dokumentarci, a sada po prvi put je dokumentarni filmski festival izabran da bude domaćin ove prestižne nagrade. Posebno nas raduje činjenica da se kreativna dokumentaristika sve više prepoznaje i vrednuje u okvirima audio vizuelne industrije, ali i kod same publike.“, istakla je Mara Prohaska Marković, direktorka Beldocs festivala.

U konkurenciji za nagradu Eurimaž Audencija ove godine nalaze se filmovi: Flotacija (Alesandra Tatić, Eluned Zoe Aiano), Klinke (Fanie Pelletier), Od nule (Irina Boiko), Beleške iz Eremocena (Viera Čákanyová), Cvetovi ljudskog tela (Helena Wittmann), KaprKod (Lucie Králová), Vidi šta si me prisilio da uradim (Coco Schrijber), Bend (Álfrún Örnólfsdóttir), Sestrinstvo suve saune (Anna Hints), Apolonija, Apolonija (Lea Glob), Polaris (Ainara Vera), Gluvarenje u Toljatiju (Laura Sistero).

Filmovi velikih autora na Beldocs-u

Dokumentarci autora filmova Čovek ujeo psa, Trougao tuge i Norte, kraj istorije deo su ovogodišnjeg programa Beldocs festivala

Na predstojećem Beldocs festivalu, koji se održava od 10. do 17. maja, publika će imati priliku da pogleda brojne filmove eminentnih savremenih autora, među njima socijalnu satiru Rubena Estlunda, biografski film o jednoj od najplodnijih spisateljica današnjice Stiga Bjorkmana, autoportret Andrea Bonzela, eksperimentalni film o evoluciji Zemlje Debore Stratman, kao i dokumentarce Lava Dijaza i Džejmsa Beninga koji putem rekonstrukcije pojedinih istorijskih događaja dodiruju kritične tačke savremenog društva.

„Pored sjajnih mladih autora koje se svake godine trudimo da istaknemo, uvek pomno pratimo i tekući i minuli rad već afirmisanih režisera. Ove godine ćemo prikazati izvanredne i u Srbiji neprikazane filmove velikih savremenih autora kao što su prvi film danas već dvostrukog dobitnika Zlatne palme Rubena Estlunda Mongoloid sa gitarom ili novi film Andrea Bonzela Ljubav do besa, prvi koji je snimio od svog kultnog debija Čovek ujeo psa pre više od trideset godina.“, izjavio je selektor Igor Stanojević.

„Ponosan sam na kontinuitet u selekciji, tako da po treći put imamo novi film američkog eksperimentaliste Džejmsa Beninga, koji se ovoga puta bavi gradićem Alensvortom, osnovanim od strane afroameričke zajednice u Kaliforniji. U programu je i novi film Lava Dijaza, dobitnika Zlatnog lava u Veneciji i Zlatnog leoparda u Lokarnu, kao i esej o evoluciji "Poslednje stvari" Debore Stratman.“, rekao je umetnički direktor Marko Grba Sing.

Mongoloid sa gitarom (The Guitar Mongoloid), švedskog majstora socijalne satire Rubena Estlunda (Ruben Östlund) je film o ljudima koji žive izvan normi, u izmišljenom gradu Jeteborgu. U ovom ostvarenju koje prkosi tradicionalnim narativnim kanonima, akteri glume sami sebe: dvanaestogodišnjak pravi pank pesme, odrasli muškarci se igraju oružjem, neurotična žene tokom euforične epizode srlja u samouništenje. Autor višestruko nagrađivanog filma Trougao tuge pruža nam sliku švedske svakodnevice kakvu nismo imali prilike da vidimo.

Džojs Kerol Outs: Telo u službi uma (Joyce Carol Oates: A Body in the Service of Mind) je biografski film o nagrađivanoj savremenoj spisateljici, čiji je život sve do sada, bio skriven od očiju javnosti. Švedski reditelj Stig Bjorkman (Stig Björkman), čiji smo dokumentarac Ingrid Bergman - njenim rečima imali prilike da gledamo na Beldocs-u, ovoga puta dolazi sa filmom o umetnici koja je često opisivana kao „najistaknutija žena od slova Amerike”.  Tokom  plodne karijere Kerol Outs je napisala preko 100 priča različitih žanrova. Ona i dalje kontinuirano objavljuje više od jedne knjige godišnje. Zahvaljujući dugogodišnjem prijateljstvu, autor dobija pristup njenom jutarnjem pisanju, šetnji sa suprugom, i priliku da uroni u njenu stvaralačku samoću.

 Ljubav do besa (Flickering Ghosts of Loves Gone By) francuskog autora Andrea Bonzela (André Bonzel) nagrađen je na Kanskom filmskog festivalu 2021. godine. Kroz amaterske i anonimne filmove koje je sakupljao još od detinjstva, autor se osvrće na svoj turbulentan život. Krhke, smešne i dirljive slike, fragmente priča i osećanja, autor koristi kao materijal putem kog ispituje sopstvenu prošlost, i istoriju svoje porodice, koja je  obeležena opsesijama filmom i seksom. Ovaj izmišljeni autoportret, ćudljiv i barokni, predstavlja živopisnu odu filmu i životu.

Poslednje stvari (Last Things), američke multimedijalne umetnice i rediteljke Debore Stratman (Deborah Stratman) posle Sundance-a i Berlinale-a stiže na Beldocs. Ovaj eksperimentalni dokumentarac vraća nas milijardu godina unazad, do formiranja prvih stena na Zemlji i početka izgradnje naše atmosfere, i to prikazujući  evoluciju i izumiranje iz perspektive kamenja i različitih budućih drugih. Sastavljen od impresivnih vizuelnih detalja, citata iz različitih tekstova, i tumačenja stručnjaka, ovaj film podseća nas da se prošlost pamti i nalazi upravo u sadašnjosti.

Alensvort (Allensworth), film poznatog američkog majstora pejzažne kinematografije Džejsa Beninga (James Benning), premijerno je prikazan na ovogodišnjem Berlinale-u i govori o izgubljenom gradu u Kalifornijskoj centralnoj dolini, koji su izgradili crni Amerikanci početkom 20. veka. Sniman toku godinu dana, dokumentarac posmatra grad kroz prizmu tadašnjeg političkog i društvenog konteksta, s namerom da skrene pažnju na njegov kulturno- istorijski značaj.

Priča o Filipinskom nasilju (A Tale Of Filipino Violence) filipinskog nezavisnog filmskog stvaraoca i kritičara Lava Dijaza (Lav Diaz) vodi nas u doba tiranskog režima Ferdinanda Markosa tokom druge polovine dvadesetog veka. Servando Monzon VI nakon smrti svoga dede nasleđuje poslove moćnog klana, postaje novi feudalni gospodar i kapitulira pod Markosovim nastojanjima da kontroliše Filipine. Svestan duge istorije nasilja u svom klanu i državi, Monzon VI predviđa brutalnu budućnost Markosove diktature. Ovo ostvarenje preispituje generacijsku traumu, njen uticaj na politički razvoj nacije, i funkcioniše kao alegorični prikaz stanja u zemlji kojom trenutno vlada sin bivšeg diktatora.  

Beldocs se brojnim saradnjama sa svetskim i evropskim filmskim festivalima i mnogim akterima u međunarodnoj audiovizuelnoj industriji, pozicionirao kao glavno mesto susreta za audiovizuelnu industriju u ovom delu Evrope i kao festival je značajan ne samo na evropskoj, već i na svetskoj festivalskoj mapi. Tome u prilog idu i aktivni prateći sadržaji: Beldocs Industry Days, Connecting Futures, Beldocs Teen, Mini Doc, i drugi.

Tim Beldocsa smatra da je različitost jedna od osnovnih vrednosti društva i stremi tome da svima omogući pristup projekcijama i događajima. Stoga je na sajtu festivala i u katalogu programa moguće informisati se o dostupnosti programa osetljivim grupama.

Beldocs se realizuje uz podršku Evropske unije kroz program Kreativna Evropa MEDIA, Ministarstva kulture i informisanja Republike Srbije, Sekretarijata za kulturu grada Beograda, Saveta Evrope, EU delegacije u Srbiji, Filmskog centra Srbije, Filmskog centra Grčke, Danskog filmskog instituta, Ambasade Australije, Portugalije, Slovenije i Izraela, Gete Instituta, Austrijskog kulturnog foruma, Italijanskog kulturnog centra, Misije OEBS-a u Srbiji, Al Jazeere Balkans, DOX TVa, Insajder TVa i ORION Telekoma.

O Beldocs-u

Beldocs, jedan od vodećih međunarodnih festivala dokumentarnog filma u ovom delu Evrope, održava se svake godine u maju u Beogradu. Osnovan 2008. godine, podeljen je u 12 programskih celina, organizuje preko 100 premijernih projekcija svake godine, tokom osam dana trajanja festivala, koji se prikazuju na više od 7 lokacija. Festival Beldocs dodeljuje 6 nagrada u četiri takmičarska programa. Osim filmskih projekcija organizuje niz panela i Master Class predavanja, a u okviru Industry aktivnosti na radionicama, dodeljuju se novčane nagrade za razvoj budućih filmova. Svake godine okupi preko 150 međunarodnih stručnjaka u audio-vizuelnoj industriji, autora i producenata. Više od 200 partnera u Srbiji, regionu i Evropi, podržava rad Beldocs filmskog festivala. Kreativni tim od preko 20 članova organizuje Beldocs festival, uključujući stručnjake iz oblasti filma, dizajna i umetnosti. Beldocs je od 2017. partner u evropskim projektima: #europeanfilmchallenge, AVA Doc, Moving Cinema, Young4Film i član je Asocijacije dokumentarista Evrope.

Više informacija na www.beldocs.rs.